Solistką Koncertu symfonicznego w piątek (20.03) o godz.19.00 w Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej będzie flecistka Anna Kłosowska-Gryc. Z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej pod dyrekcją Macieja Tworka usłyszymy w jej wykonaniu Koncert fletowy (transkrypcję koncertu skrzypcowego d-moll op. 64) Arama Chaczaturiana.
Utwór w oryginalnej wersji powstał w 1940 roku i był dedykowany wybitnemu rosyjskiemu skrzypkowi Dawidowi Ojstrachowi. Opracowania partii solowej skrzypiec na flet za sugestią samego kompozytora w 1968 roku dokonał jeden z najwybitniejszych flecistów XX wieku - Francuz Jean-Pierre Rampal. Obie wersje koncertu Chaczaturiana po dziś dzień cieszą się dużą popularnością publiczności na całym świecie.
Pozostałą część piątkowego koncertu w wykonaniu filharmoników warmińsko-mazurskich pod batutą Macieja Tworka wypełni muzyka Ludwiga van Beethovena. Koncert rozpocznie Uwertura „Coriolan” op. 62, zakończy zaś IV Symfonia B-dur op. 60.
Koncert jest objęty programem Instytutu Muzyki i Tańca „filharmonia/ostrożnie wciąga” realizowanym w Warmińsko-Mazurskiej Filharmonii im. F. Nowowiejskiego w Olsztynie
******
WprowadzenieUwertura „Coriolan” Ludwiga van Beethovena (1770-1827) skomponowana została w 1807 r., przeznaczona na wstęp do przedstawienia tragedii pióra mało dzisiaj znanego autora Heinricha von Collina, chociaż często mylnie kojarzy się tę muzykę z tragedią Szekspira pod tym samym tytułem. Dwa tematy - jeden gwałtowny, drugi liryczny - ilustrują dramatyczne rozdarcie moralne, w jakim znalazł się główny bohater. Coriolan mianowicie był patrycjuszem rzymskim, który - niezasłużenie wygnany przez plebejuszy - dla zemsty sprzymierzył się z wrogim Rzymowi narodem Wolsków. Jednak pod wpływem próśb matki i żony, apelujących do jego patriotycznego sumienia, obudziła się w nim miłość ojczyzny i odstąpił od zemsty - aby na koniec zginąć z rąk rozwścieczonych Wolsków.
Koncert na flet i orkiestrę Arama Chaczaturiana (1903-1978) jest transkrypcją jego Koncertu skrzypcowego. Opracowania partii solowej skrzypiec na flet dokonał w roku 1968 flecista Jean-Pierre Rampal, za sugestią samego kompozytora. W obu wersjach koncert cieszy się dużą popularnością i należy, obok baletów Gajane (zawierającego tak znany przebój, jak „Taniec z szablami”) czy Spartakus, do najbardziej znanych utworów Chaczaturiana. Udało się bowiem ormiańskiemu twórcy, w ramach zdeklarowanej sympatii do estetyki socrealizmu, stworzyć utwór, który - będąc w zgodzie z doktryną - mógł zarazem podobać się szerokiej publiczności na całym świecie.
Urodzony w Tbilisi w niezamożnej rodzinie ormiańskiego introligatora, podstawy swojej wiedzy o muzyce zdobywał Chaczaturian podpatrując koncertujących tam wybitnych artystów - Szalapina, Rachmaninowa, Igumnowa. Jako osiemnastolatek przybył do Moskwy, gdzie jego brat Suren był reżyserem w MCHAT. I to ów brat właśnie wywarł największy wpływ na kształcenie Arama, który wcześniej nawet nie czytał nut! Talent młodego chłopaka pozwolił mu szybko nadrobić braki i uwieńczyć naukę dyplomem Konserwatorium Moskiewskiego, gdzie później sam nauczał.
Koncert, o którym mowa, powstał w roku 1940, dedykowany wybitnemu skrzypkowi Dawidowi Ojstrachowi, który go po raz pierwszy wykonał w tym samym roku w Moskwie, a w latach następnych popularyzował na estradach świata. W roku 1941 Chaczaturian otrzymał za ten koncert Nagrodę Stalinowską.
Jakie były warunki cyrografu, który taką rzecz umożliwiał? Nauczyciele socrealizmu wskazywali wyraźnie: żadnych „burżuazyjnych” eksperymentów formalnych! Wzorów należy szukać w solidnej tradycji rosyjskiej muzyki XIX wieku: u Glinki, Czajkowskiego, Borodina, Rimskiego-Korsakowa, kompozytorów już wtedy czerpiących pełnymi garściami - i to drugi warunek konieczny cyrografu - ze źródeł muzyki ludowej.
Oba te warunki zgodne były zresztą z przekonaniami samego Chaczaturiana, toteż Koncert - podobnie jak i inne utwory tego kompozytora - spełnia je nawiązką. Ujęty jest w tradycyjną, trzyczęściową formę koncertu doby późnego romantyzmu, z liryczną częścią środkową i żywym finałem w formie ronda; równie tradycyjny jest jego język tonalny, w efektownej, „chaczaturianowskiej” oprawie brzmieniowej. Barwna, wręcz jaskrawa instrumentacja, z lekka szorstka harmonia, melodyka z reminiscencjami ormiańskiej muzyki ludowej, plus wyrazista, motoryczna rytmika - razem daje to atrakcyjną mieszankę o egzotycznym, orientalnym kolorycie, z elementami patosu.
IV Symfonia B-dur op. 60 Ludwika van Beethovena (1770-1827) korzeniami sięga miejscowości Ober Glogau (dziś Głogówek) na Śląsku. We wrześniu 1806 roku Beethoven, wraz ze swoim protektorem, księciem Karlem Lichnowskim odwiedził osiadłego tam hrabiego Franza von Oppersdorff, zaś ów - oddany wielbiciel muzyki Beethovena - wymógł na kompozytorze obietnicę nowego dzieła. Dokładniejsze informacje gdzie i kiedy IV Symfonia powstawała, nie dotrwały do naszych czasów.
Prawdopodobne jest, iż aby spełnić prośbę hrabiego, Beethoven przerwał pracę nad zaawansowanymi już szkicami innej, która miała stać się późniejszą Piątą. I jakoś tak się potoczyły jej losy, że ta Czwarta, tajemniczo uśmiechnięta, jak gdyby wywodząca się z ducha „starego papy Haydna”, momentami zaś już niemal po schubertowsku liryczna i roztańczona, często pozostaje w dyskretnym cieniu między heroicznym tonem Eroiki (dedykowanej pierwotnie Napoleonowi) i dramatycznym „stukaniem losu” w Piątej. Ciekawe, że takie poniekąd miejsce wyznaczyli jej już romantycy. Robert Schumann nazwał IV Symfonię „smukłą dziewczyną grecką pomiędzy olbrzymami północnego kraju”.
Wiemy natomiast, że w tym samym czasie Beethoven miał już gotową sonatę fortepianową zwaną Appassionatą, trzy kwartety, dedykowane ambasadorowi rosyjskiemu, hrabiemu Andriejowi Razumowskiemu, a w grudniu tegoż roku, w przeddzień wigilii Bożego Narodzenia, skrzypek Frantz Clement po raz pierwszy wykonał jego Koncert skrzypcowy.
Ten prawdziwy wysyp arcydzieł niektórzy biografowie tłumaczą okresem względnego spokoju w Wiedniu w owych wojennych czasach. Wprawdzie stolicę Austrii wciąż okupowali Francuzi, ale armaty chwilowo grzmiały daleko - przetaczająca się przez Europę wojna przeniosła się na nasze tutejsze, warmińsko-mazurskie ziemie. Rozpoczęła się napoleońska kampania pruska. W listopadzie 1806 wojska Napoleona weszły do Warszawy, 8 lutego 1807 doszło do bitwy pod Iławą. A IV Symfonia po raz pierwszy wykonana została w wiedeńskim pałacu księcia Josefa Lobkowitza w marcu 1807 roku.
******
Anna Kłosowska-Gryc - fletAbsolwentka Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu, którą ukończyła dyplomem z wyróżnieniem w 2006 r.
Jest laureatką konkursów ogólnopolskich i międzynarodowych. Zajęła I miejsce na VI Konfrontacjach Instrumentów Dętych w Oławie (1997), III miejsce na Międzynarodowym Konkursie im. Karla Ditters von Dittersdorfa w Vidnavie (Czechy, 2000), IV miejsce na Międzynarodowym Konkursie Nuovo Orrizonti w Arezzo (Włochy, 2003), została półfinalistką na Międzynarodowym Konkursie w San Bartolomeo w kategorii Muzyka Kameralna (Włochy, 2004). Brała udział w Międzynarodowym Konkursie Fletowym w Markneukirchen (2002) i w III Międzynarodowym Konkursie Fletowym w Krakowie (2005).
W roku akademickim 2002/2003 otrzymała Stypendium Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz rozpoczęła studia w Instituto Musicale Achille Peri we Włoszech.
W roku 2006 była I flecistką Filharmonii Zielonogórskiej. Współpracowała z Filharmonią Pomorską w Bydgoszczy, z orkiestrą Capella Bydgostiensis i z Operą w Szczecinie.
Koncertowała jako solistka z orkiestrami Filharmonii Zielonogórskiej i Warmińsko-Mazurskiej, występowała też z recitalami w Polsce i za granicą (Włochy, Niemcy, Czechy).
Obecnie jest I flecistką Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej. Jest również pedagogiem w Szkołach Muzycznych w Olsztynie i w Dywitach. Nadal szuka muzycznych inspiracji, kształcąc się - w ubiegłym roku podczas V Festiwalu Fletowego w Poznaniu brała czynny udział w zajęciach klasy mistrzowskiej, którą prowadził Patrick Gallois.
Maciej Tworek - dyrygentUrodził się w Tarnobrzegu. W krakowskiej Akademii Muzycznej studiował fortepian w klasie prof. Jana Hoffmana, chóralistykę na Wydziale Wychowania Muzycznego oraz dyrygenturę na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki w klasie prof. Józefa Radwana. Brał udział w dyrygenckich kursach mistrzowskich prowadzonych przez Helmutha Rillinga, Rogera Norringtona i Kurta Masura. Jako asystent współpracował z Valerym Giergievem i Lorinem Maazelem.
W 1998 r. otrzymał wyróżnienie w II Ogólnopolskim Konkursie Młodych Dyrygentów im. Witolda Lutosławskiego w Białymstoku, a w roku 2002 brał udział w Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim The Maazel/Vilar Conductors’ Competition (runda półfinałowa). W 2003 r. wraz z Orkiestrą Kameralną Akademii Muzycznej w Krakowie uczestniczył w Festival junger Künstler w Bayreuth. W latach 2005-2012 był dyrygentem orkiestry Capella Cracoviensis, gdzie pełnił również funkcję zastępcy dyrektora. Obecnie jest wykładowcą w krakowskiej Akademii Muzycznej.
Współpracował z wieloma zespołami, m.in. z The Hilliard Ensemble, z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, z orkiestrą Sinfonia Varsovia, z Państwową Orkiestrą Symfoniczną Nowa Rosja, z Orquesta Sinfonica Simon Bolívar de Venezuela, z Coro Sinfonico Nacional Juvenil de Venezuela, z Bucheon Philharmonic Orchestra Chorus (Korea Południowa), z NDR Chor, NDR Radiofilharmonie, MDR Rundfunk Chor, MDR Sinfonie Orchester, z Camerata Janáček, z zespołami Filharmonii w Astanie, Brnie, Krakowie, Łodzi, Wrocławiu, Białymstoku i Rzeszowie, z Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej, z Sinfonia Iuventus, Chórem Polskiego Radia, Chórem Kameralnym „Pro Arte”.
W 2002 r. rozpoczął trwającą do dzisiaj dyrygencką współpracę z Krzysztofem Pendereckim. Jej owocem było m.in. przygotowanie zespołów Opery Narodowej do europejskiego prawykonania pod dyrekcją kompozytora jego VIII Symfonii.
Od roku 2010 opiekę impresaryjną nad artystą sprawuje Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena.
******
20 marca 2015 r. (piątek), godz. 19.00, sala koncertowa FilharmoniiKoncert symfonicznyMaciej Tworek - dyrygent
Anna Kłosowska-Gryc - flet
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej
W programie:
Ludwig van Beethoven - Uwertura „Coriolan” op. 62
Aram Chaczaturian - Koncert fletowy (transkrypcja koncertu skrzypcowego d-moll op. 64)
Allegro con fermezza
Andante sostenuto
Allegro vivace Ludwig van Beethoven - IV Symfonia B-dur op. 60
Adagio - Allegro vivace
Adagio
Allegro vivace
Allegro ma non troppo******
Bilety w cenie:
bilet normalny 40 zł,
bilet ulgowy 30 zł,
bilet na kartę melomana 20 zł,
bilet na kartę dużej rodziny: rodzice 22 zł, dzieci 11 zł
Z D J Ę C I A
Pierwsza tura wyborów samorządowych za nami
