Przekazane ikony zostały zatrzymane na przejściu granicznym w Bezledach 23 lutego ubiegłego roku, podczas kontroli celnej. Wykryto je w bagażu podręcznym mieszkanki Kaliningradu, która chciała przemycić je na teren Polski.

Sąd w Bartoszycach, orzekający w tej sprawie, zdecydował o przepadku ikon na rzecz Skarbu Państwa, zaś kobietę ukarano grzywną. Po uzyskaniu opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Izba Celna w Olsztynie zadecydowała o przekazaniu tych dzieł sztuki do Muzeum Warmii i Mazur - nieodpłatnie.

Pierwsza ikona, podpisana „Ojcostwo”, przedstawia Trójcę Świętą, adorowaną przez Matkę Bożą i św. Jana Chrzciciela w otoczeniu świętych i aniołów. Jej podobrazie datowane jest na wiek XIX, obraz natomiast powstał na początku XX wieku. Jej wartość oszacowano na 3 tysiące złotych.

Druga ikona natomiast przestawia Chrystusa Pantokratora. W tradycji cerkiewnej jest on przedstawiany w pozycji stojącej lub siedzącej, z otwartym Pismem Świętym w lewej dłoni. Prawa zaś, z powtarzającym się układem palców, wzniesiona jest do błogosławieństwa. Ta ikona jest wytworem fabrycznym - podmalowanym. Umieszczony na krawędzi ikony zapis sugeruje, że wykonano ją w Moskwie 23 grudnia 1896 roku. Znajduje się na niej także nazwisko Aleksander Smimow (to sygnatura cenzora dopuszczającego ten wizerunek do kultu). Ten eksponat ma wartość 1,5 tysiąca złotych.

- Najbliższą okazją do zaprezentowania tych ikon szerszej publiczności będzie przyszłoroczna wystawa nabytków muzeum z 2016 roku - powiedziała nam Elżbieta Jelińska, dyrektor instytucji. - Obecnie staramy się o środki na rewitalizację olsztyńskiego zamku, aby uruchomić dla celów wystawienniczych całe jego południowe skrzydło. Wtedy też chcielibyśmy pokazać ponownie naszą kolekcję ikon.

Przekazane ikony nie są pierwszym darem Izby Celnej dla muzeum. W jego zbiorach znajduje się już m.in. platerowany dzban z początku XX wieku, który do MWiM trafił dwa lata temu.