Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Od ośmiu lat Społeczny Komitet Ratowania Dawnych Cmentarzy na Warmii i Mazurach, wspierany przez olsztyński Urząd Miasta, w dzień Wszystkich Świętych organizuje kwestę na rzecz ratowania zabytkowych nekropolii. W zbiórce pieniędzy uczestniczą znani samorządowcy, politycy, artyści, przedstawiciele świata kultury, kierownicy olsztyńskich instytucji i przedsiębiorstw. W tym roku udział w kweście zadeklarowało ponad 40 osób - najwięcej na cmentarzu komunalnym przy ul. Poprzecznej. Pojechaliśmy tam, nie tylko by wrzucić do puszki swój grosik, ale również po to, aby zorientować się, jak przebiega tegoroczna zbiórka.

Tuż za bramą główną cmentarza przy ul. Poprzecznej do składania datków na ratowanie olsztyńskich cmentarzy zachęcał Jerzy Szmit, wiceprezydent Olsztyna.

- Idzie bardzo dobrze - powiedział wiceprezydent pytany o przebieg kwesty. - Hojność olsztynian jest naprawdę duża, szczególnie osób starszych, którym „sprawy ostateczne” są chyba bardziej bliskie. Jest duży spokój, dobra atmosfera. Kweście sprzyja też piękna pogoda, ludzie chętnie się zatrzymują...

Jerzy Szmit nie po raz pierwszy czynnie uczestniczył w listopadowej kweście. - Trudno policzyć, która to moja kwesta, ale zbieram pieniądze na odnowienie olsztyńskich cmentarzy od lat, chyba że nie ma mnie w tym czasie w Olsztynie - mówi. - Zawsze tej akcji towarzyszy duże zainteresowanie ludzi przychodzących na cmentarz. Nie inaczej jest dzisiaj. Często zdarzają się takie wzruszające sytuacje, kiedy osoby niezbyt majętne, a nawet ubogie, wygrzebują ten przysłowiowy ostatni grosik i wrzucają do puszki.

Tuż za Jerzym Szmitem z puszkami na datki stali olsztyńscy radni: Ewa Zakrzewska i Stanisław Szatkowski. Oboje stwierdzili, że dzisiejsza zbiórka poszła im wyjątkowo dobrze.

- Myślę, że to jedna z najlepszych kwest - powiedziała Ewa Zakrzewska, uczestnicząca w zbiórkach pieniędzy na rzecz ratowania olsztyńskich cmentarzy od 2002 roku (z jedną przerwą). - Po pierwsze jest piękna pogoda, po drugie wszyscy są bardzo pozytywnie nastawieni. Nikomu też nie trzeba tłumaczyć, po co tu stoimy i na co zbieramy pieniądze. Ostatnie grosiki niektórzy wyciągają i wrzucają do puszek. Dzieci wrzucały mi całe garście pieniążków, które specjalnie na kwestę zbierały w domu od jakiegoś czasu. Jest bardzo, bardzo dobrze. Myślę, że będzie rekord!

Podobnego zdania o efektach dzisiejszej kwesty był radny Stanisław Szatkowski, który od lat kwestuje na olsztyńskich cmentarzach. Jak mówi, po raz pierwszy do udziału w kweście został zaproszony jeszcze jako wojewoda olsztyński, a potem kwestowanie „weszło mu w krew”.

- Kwesta idzie bardzo dobrze, aż jestem zaskoczony - powiedział Szatkowski. - Nie prowadzę księgowości, ale więcej niż 10. ofiarodawców wrzuciło do puszki jednorazowo po 50 zł. To już są gesty, które mogą być wymowne. Kwesta powinna więc być rekordowa, a o „podium” jestem spokojny.

Przy wejściu na cmentarz przy ul. Poprzecznej od strony ul. Abramowskiego kwestorski dyżur pełnili m.in. dyrektor olsztyńskiego Biura Wystaw Artystycznych Małgorzata Jackiewicz-Garniec, poseł Janusz Cichoń i zastępca komendanta olsztyńskiej Straży Pożarnej Marek Eljasiak. Oni też zauważyli wyjątkową hojność olsztynian.

- Idzie pięknie, jest dużo banknotów - oceniła kwestę Małgorzata Jackiewicz-Garniec. - Wygląda to tak, jakby nie było żadnego kryzysu. Wydaje mi się, że w tym roku do puszek wrzucanych jest więcej pieniędzy niż w latach poprzednich, a kwestuję już od pięciu lat. To bardzo dobrze, chociaż znając stan olsztyńskich cmentarzy, zapewne przydałoby się jeszcze więcej. A ratowanie olsztyńskich cmentarzy, miejsc, o których bliscy już nie mogą pamiętać, bo ich tu nie ma, powinno być naszym obowiązkiem. Nekropolie to bardzo piękne miejsca w architekturze naszego miasta. Cmentarz to też park, to pamięć i historia, więc powinniśmy o to dbać.

Potrząsana przez stojącego obok Małgorzaty Jackiewicz-Garniec posła Janusza Cichonia puszka nie wydawała dźwięków charakterystycznych dla pojemników wypełnionych monetami. Jednak brzęku monet nie było słychać nie z tego powodu, że puszka była pusta. Wręcz przeciwnie.

- Stoję tu niespełna godzinę, a puszka już jest pełna, pieniądze się nie mieszczą - wytłumaczył Janusz Cichoń. - Dzisiejsza kwesta jest kolejnym potwierdzeniem tego, że olsztynianie są wrażliwi i społecznie dojrzali, i że w tego typu akcjach bardzo chętnie uczestniczą.

Zdaniem Janusza Cichonia hojność olsztynian byłaby jeszcze większa, gdyby mogli zobaczyć efekty prac renowacyjnych na cmentarzach.

- Można by było przy wejściu na cmentarz postawić tablice ze zdjęciami odnowionych nagrobków - powiedział poseł. - Łatwiej byłoby przekonać ludzi do ofiarowania pieniędzy. Poza tym dobrze byłoby, żeby osoby wrzucające pieniądze do puszek otrzymywały jakiś znaczek czy naklejkę potwierdzającą datek - naklejkę, którą wypada mieć, będąc na cmentarzu. Taki znak z jednej strony mobilizowałby ofiarodawców, a z drugiej strony zapobiegałby niezręcznym sytuacjom, kiedy nagabujemy wielokrotnie te same osoby.

Z grupy kwestujących wyróżniał się brygadier Marek Eljasiak, który kwestował w strażackim mundurze.

- Nie zauważam, żeby mundur pomagał mi albo przeszkadzał w kwestowaniu - powiedział komendant Eljasiak - Nieważne, do której puszki wrzucimy pieniądze, chociaż ja na hojność olsztynian narzekać nie mogę.

Bryg. Eljasiak uczestniczył w kweście na rzecz ratowania olsztyńskich cmentarzy po raz pierwszy.

- Wcześniej byłem zaangażowany w zbieranie pieniędzy na budowę pomnika poza Olsztynem - wyjaśnił.

Wyjątkową grupę kwestujących na cmentarzu przy ul. Poprzecznej stanowili też wiceprzewodniczący Rady Miasta Olsztyna Marian Zdunek i dwójka jego wnuków: Karina i Adrian.

- Wnuki pomagają mi w kwestowaniu po raz drugi - powiedział Marian Zdunek, kwestujący na rzecz ratowania cmentarzy po raz piąty. - Nie mogły się doczekać tego dnia. Dzisiaj na cmentarz przyjechały z rodzicami, a teraz kwestują razem ze mną. To dla nich nie tylko lekcja historii, ale przede wszystkim ludzkiej wrażliwości.

Zgodnie z opracowanym w Urzędzie Miasta Olsztyna grafikiem, każdy z kwestujących miał godzinny dyżur z puszką. Ale byli też i tacy, którzy kwestowali po godzinie na dwóch cmentarzach. Mowa o prezydencie Olsztyna Piotrze Grzymowiczu i radnym Mirosławie Gornowiczu. Panowie najpierw przez godzinę zbierali datki na cmentarzu komunalnym w Dywitach, a potem przy bramie głównej cmentarza przy ul. Poprzecznej.

- Podobnie jak w poprzednich latach, olsztynianie są hojni, są ofiarni - powiedział Mirosław Gornowicz. - Tak się składa, że chyba piąty raz kwestuję i zawsze spotykam się z takimi samymi reakcjami. Ludzie wrzucają pieniążki, a nawet jeżeli nie wrzucają, to się uśmiechają, czy obdarowują jakimś życzliwym gestem. Podczas kwest setki, jeśli nie tysiące ludzi przeszło obok mnie, ale ani razu nie zdarzyło się, żeby ktoś wykonał w moim kierunku jakiś nieprzychylny gest. To znaczy, że ludzie rozumieją ideę, dla której ja i inni kwestujemy.

Hojności olsztynian odwiedzających olsztyńskie cmentarze nie mógł nie zauważyć prezydent miasta Piotr Grzymowicz.

- Chciałbym podziękować wszystkim, którzy, dzieląc się swoimi pieniędzmi, wspomagają tę wspaniałą akcję - powiedział prezydent. - Na olsztyńskich cmentarzach mamy bardzo dużo zabytków, które świadczą o bogatej historii miasta. Wszyscy powinniśmy o te zabytki, częstokroć bardzo zniszczone, zadbać. Jestem przekonany, że ta zapoczątkowana w Olsztynie przez Społeczny Komitet Ratowania Dawnych Cmentarzy na Warmii i Mazurach akcja pozwoli przywrócić świetność wielu zabytkom, które dziś pozostają w zapomnieniu, a które tworzą tożsamość Olsztyna.

Pierwszych informacji o efektach tegorocznej kwesty na olsztyńskich cmentarzach można spodziewać się już we wtorek. Podczas ubiegłorocznej (jak na razie rekordowej) kwesty zebrano 18 250 zł.