Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Ósmego listopada 1516 roku Warmińska Kapituła Katedralna powierzyła kanonikowi Mikołajowi Kopernikowi funkcję jej „administratora dóbr wspólnych w komornictwie olsztyńskim i pieniężeńskim”. Ten zaprzysiągł, że urząd swój będzie pełnił „wiernie i zgodnie z prawem”, spakował kufry i ruszył w drogę do Olsztyna, gdzie pracował i mieszkał przez ponad cztery lata. Dokładnie 8 listopada br. odbędzie się w olsztyńskim zamku konferencja poświęcona osiągnięciom Kopernika na polu ekonomii.

- Chcemy nawiązać do tej daty i co roku, na początku listopada prezentować różne obszary aktywności kanonika Mikołaja w ramach cyklu „Dzień Kopernika w Olsztynie” - mówi Piotr Żuchowski, dyrektor Muzeum Warmii i Mazur. - Wszyscy wiemy, że był wybitnym astronomem, ale nie wszyscy mają świadomość tego, że był też doskonałym lekarzem, kartografem, urzędnikiem czy ekonomistą. Przynajmniej pobieżnie wiemy, o czym mówi prawo Kopernika, ale czego dotyczy twierdzenie Kopernika, o czym mówi tzw. zasada kopernikańska czy też jaka jest liczba atomowa pierwiastka Kopernik, wie niewielu.

Pierwszy „Dzień Kopernika” zostanie poświęcony przybliżeniu jego postaci jako wybitnego polskiego ekonomisty, autora rozprawy „O sposobie bicia monety”, w której zawarł niemal pełną teorię pieniądza: tłumaczy jego pochodzenie, funkcje, konsekwencje zmian oraz aktualne do dziś sugestie, jaką politykę monetarną należy prowadzić.

W Olsztynie, latem 1517 roku, a więc dokładnie 500 lat temu, powstała pierwsza wersja tego traktatu, która z siedziby administratora trafiła do Lidzbarka, do ówczesnego biskupa Fabiana Luzjańskiego. W jego kancelarii „Meditata”, czyli „Rozmyślania o reformie monetarnej Prus Królewskich” zostały skopiowane i opatrzone datą 15 sierpnia 1517 roku. W tej krótkiej rozprawce Kopernik zawarł główne myśli dotyczące swojej teorii pieniądza, jak również wyjaśniał przyczyny spadku jego wartości oraz szukał sposobu jego wzmocnienia. W „Rozmyślaniach” pojawia się już sformułowane przez niego prawo o wypieraniu z obiegu rynkowego pieniądza lepszego przez gorszy, nazwane później prawem Kopernika, a do dziś niesłusznie przypisywane angielskiemu ekonomiście Thomasowi Greshamowi.

- Myślę, że chociażby fakt funkcjonowania na stronach Wikipedii „prawa Kopernika-Greshama” obliguje nas do działań, które powinny przybliżyć dokonania naszego astronoma i jego zasługi na polu ekonomii - dodaje Jerzy Kawa, prezes olsztyńskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, współorganizatora olsztyńskiego „Dnia Kopernika”. - Jego prace z tego zakresu to przecież szczytowe osiągnięcia myśli ekonomicznej polskiego Odrodzenia. Otwierały nową epokę w tej dziedzinie, wyprzedzając światową naukę o co najmniej dwa stulecia. A wszystko to zaczęło się na olsztyńskim zamku.

8 listopada 2017 roku o tym, że Mikołaj Kopernik nie tylko „wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię”, ale i „pieniądzem obracał” mówić będą: ekonomista, prof. Janusz Heller, kierownik Katedry Makroekonomii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, historyk, dr Jerzy Sikorski, autor m.in. biografii „Prywatne życie Mikołaja Kopernika” oraz dr Wojciech K. Szalkiewicz, autor publikacji o Koperniku-ekonomiście.

Zapraszamy do sal kopernikowskich olsztyńskiego zamku, w środę 8.11.2017 r., na godz. 10.00 - wstęp wolny.