Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Filharmonia Warmińsko-Mazurska w Olsztynie zaprasza w piątek (10.02), o godzinie 19.00, na recital „Muzyczny duet”.

Wystąpią:
» Karolina Nowotczyńska – skrzypce
» Radosław Kurek - fortepian
» Janusz Ciepliński - prowadzenie recitalu

Program:
» Johannes Brahms - III Sonata skrzypcowa d- moll op. 108
» Witold Lutosławski - Partita na skrzypce i fortepian
» Gabriel Fauré - Sonata A-dur na skrzypce i fortepian
» Henryk Wieniawski - Polonez D-dur op. 4

Duet skrzypcowo-fortepianowy ma długą i bogatą historię. Reprezentować ją będą cztery utwory na skrzypce i fortepian - każdy inny od pozostałych, zarówno w stylu, jak i typie ekspresji czy relacji obu instrumentów do siebie. Wszystko zacznie się od klasycyzującego romantyka, który swoje sonaty przeznaczał na fortepian i skrzypce (w tej właśnie kolejności) - jak kompozytorzy drugiej połowy XVIII wieku. III Sonata skrzypcowa d-moll op. 108 Johannesa Brahmsa pod względem czasu trwania i brzmienia jest najpotężniejsza spośród wszystkich dzieł tego gatunku niemieckiego kompozytora. Nazywa się ja nawet czasami „apogeum romantycznej sonaty skrzypcowej”. Prawykonana w lutym 1889 roku w Wiedniu przez Brahmsa i Josepha Joachima cieszy nieprzerwanie wielką popularnością. W odróżnieniu od swoich sióstr jest niepokojąca, emocjonalna, namiętna, żarliwa. Momentami blisko jej do słynnych Brahmsowskich „galopad” - tych z finałów I Kwartetu fortepianowego czy Koncertu skrzypcowego, albo może nawet do niektórych tańców węgierskich. Nie mylił się Jorge Luis Borges, gdy muzykę Brahmsa opisywał słowami „ogień i kryształ”. Zupełnie inna - ulotna, wyrafinowana brzmieniowo i niedopowiedziana formalnie - jest Partita Witolda Lutosławskiego. Powstała w 1984 roku na zamówienie Saint Paul Chamber Orchestra w stanie Minnesota. Jej pierwszym wykonawcą był Pinchas Zukerman, choć światową sławę przyniosła utworowi interpretacja Anne-Sophie Mutter. Pięcioczęściowa forma wspiera się na trzech filarach - ustępie pierwszym (Allegro giusto), trzecim (Largo) i piątym (Presto). „Część druga i czwarta to jedynie krótkie interludia, grane ad libitum - pisał kompozytor. - Krótka sekcja ad libitum występuje również przed końcem ostatniej części. Trzy główne części nawiązują, przynajmniej pod względem rytmu, do przedklasycznej osiemnastowiecznej tradycji muzyki instrumentalnej. Jest to wszakże tylko rodzaj aluzji. Pod względem harmoniki i melodyki Partita należy do tej samej grupy ostatnich moich kompozycji, co III Symfonia i Łańcuch I”.

Spora część muzyki polskiego kompozytora ma swoje korzenie – przynajmniej częściowo - w twórczości kompozytorów francuskich XX wieku. Oni z kolei wywodzili się w dużej mierze od Gabriela Faurégo, którego twórczość odegrała niebagatelną rolę w historii kultury francuskiej w ogóle. „Nie tylko lubię i podziwiam pana muzykę, ja się w niej zakochałem i wciąż jestem nią porażony”, pisał do Faurégo Marcel Proust. Dla jednych autor Requiem op. 48 jest kompozytorem stricte francuskim, dla innych - najbardziej europejskim wśród francuskich muzyków swoich czasów. Dla jednych pozostaje ostatnim romantykiem, dla innych - pionierem nowych nurtów. I Sonata skrzypcowa A-dur op. 13, młodzieńcze arcydzieło Faurégo z lat 70. XIX wieku dowodzi, że i jedni, i drudzy mają rację. „W tej sonacie można znaleźć wszystko, co może skusić smakosza: nowe formy, doskonałe modulacje, niezwykłe barwy i użycie nieoczekiwanych rytmów - pisał Camille Saint-Saëns. - A nad wszystkim unosi się magia, ogarniająca całe dzieło, powodująca, że ​​tłum zwykłych słuchaczy akceptuje niewyobrażalną śmiałość jako coś całkiem normalnego. Tym dziełem Monsieur Fauré zajmuje miejsce wśród mistrzów”.

O dwie dekady wcześniejszy od utworu Francuza jest Polonez D-dur op. 4 Henryka Wieniawskiego. Wywodzi się też z diametralnie różnej tradycji – tej stworzonej przez zastępy XIX-wiecznych wirtuozów, którzy swoją sztuką wiolinistyczną olśniewali publiczność całej Europy. Ale w przypadku pierwszego z dwóch polonezów słynnego polskiego skrzypka, oprócz sztuczek wirtuozowskich, ważne jest coś jeszcze. Irena Poniatowska: „Po raz pierwszy w swej młodzieńczej twórczości Wieniawski wykazał się tu twórczą samodzielnością i dojrzałością, zarazem uchwycił pewien narodowy rys poloneza – tchnącego bohaterskim duchem i pełnego rozmachu, nasyconego wirtuozerią, obfitującego w kontrasty i dramatyczne momenty”.

Karolina Nowotczyńska – skrzypce

Naukę gry na skrzypcach rozpoczęła w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych w Elblągu u Hanny Berezy. W roku 2015 ukończyła z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku w klasie prof. Krystyny Jureckiej, a także Richard Wagner Conservatory w Wiedniu, w klasie prof. Igora Petrushevskiego. W 2021 roku ukończyła zaś studia doktoranckie w klasie prof. Konstantego Andrzeja Kulki, otrzymując tytuł doktora sztuki.

Karolina Nowotczyńska ma na swoim koncie szereg nagród w prestiżowych konkursach międzynarodowych, m.in. I miejsce oraz wszystkie nagrody specjalne w Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym w Osace (Japonia, 2016), I miejsce w Międzynarodowym Konkursie w Padwie (2014), I miejsce w Międzynarodowym Konkursie Kameralnym im. J. Brahmsa w Gdańsku (2015), a także I miejsce w konkursie Classic Pure Vienna w Wiedniu (2018). Artystka prowadzi również aktywną działalność koncertową. Wielokrotnie występowała w wielu krajach Europy i poza nią. Jako solistka zadebiutowała na koncercie najlepszych dyplomantów 2015 roku, wraz z orkiestrą Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. W swoim dorobku ma także występy z Filharmonią Śląską, Toruńską Orkiestrą Symfoniczną, Sinfonią Iuventus, Elbląską Orkiestrą Kameralną, Polską Filharmonią Kameralną Sopot czy Filharmonią Sinfonia Baltica. Współpracowała z uznanymi osobowościami muzycznymi, takimi jak: Marek Moś, Szymon Nehring, Josè Maria Florêncio, Krzysztof Herdzin, Leszek Możdżer, Marcin Zdunik, Jakub Jakowicz, Peter Csaba, Jakub Chrenowicz, Alexander Humala czy Michał Dworzyński. Brała udział w wielu kursach muzycznych na całym świecie, m.in. w Kanadzie (Morningside Music Bridge, Calgary, 2010), a swoje umiejętności doskonaliła u najlepszych artystów, takich jak: Maxim Vengerov, Wanda Wiłkomirska, Robert Kabara, Zakhar Bron, Pavel Vernikov, Alexander Sitkovetsky czy Bartłomiej Nizioł.

Skrzypaczka angażuje się także pedagogicznie. W uznaniu swoich osiągnięć została zaproszona do prowadzenia kursów mistrzowskich w Teheranie i Tebriz (Iran, 2017). Została także wyróżniona licznymi nagrodami, takimi jak: Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014), doroczna nagroda Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego w dziedzinie kultury (2019) czy Stypendium Kulturalne Prezydenta miasta Elbląga (2013–2017). Do ważnych osiągnięć Karoliny Nowotczyńskiej należy także udział i prowadzenie orkiestry Santander Festiwal (2017), gdzie została wybrana spośród ponad 400 uczestników. Rok 2019 przyniósł jej rolę w spektaklu Thaïs w Operze Bałtyckiej w Gdańsku, a także udział w Festiwalu Mozartowskim w Warszawie oraz Festiwalu im. Jerzego Waldorffa w Radziejowicach, gdzie wystąpiła wraz z Marcinem Zdunikiem. Od roku 2013 jest koncertmistrzem Elbląskiej Orkiestry Kameralnej, a od roku 2019 także dyrektorem tej instytucji. W 2019 roku wydała swoją debiutancką płytę wraz z Łukaszem Chrzęszczykiem, zawierającą utwory na skrzypce i fortepian Witolda Lutosławskiego i Krzysztofa Pendereckiego, a w 2021 - pierwszą w historii płytę zawierającą Symfonię koncertującą Mozarta w opracowaniu Marcina Zdunika na skrzypce i wiolonczelę.

Jako dyrektor EOK Karolina Nowotczyńska organizuje szereg nowych projektów, a także wspiera młodych artystów. Jej najbardziej wartościowym autorskim projektem jest Elbląg Music Masterclass - największe warsztaty dla młodych artystów w północnej Polsce. Oprócz kursów, przedsięwzięcia zakłada również międzynarodowy konkurs oraz festiwal z serią koncertów.

Radosław Kurek - fortepian

Od zdobycia wyróżnienia The Bridget Doolan Prize za najlepsze wykonanie utworu W.A. Mozarta w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Dublinie w 2012 roku oraz zwycięstwa w XV Międzynarodowym Konkursie im. J. Brahmsa w austriackim Pörtschach w 2008 roku (wraz z wiolonczelistą Georgyim Lomakovem), Radosław Kurek intensywnie pracuje nad poszerzaniem swojego repertuaru. Stale doskonali wysokie umiejętności na polu interpretacji muzyki kameralnej i dzieli się swoją wrażliwością z publicznością, wykonując muzykę od klasycyzmu do współczesności na starannie przemyślanych recitalach solistycznych.

Jego siła jako artysty tkwi w niezwykłej elastyczności we współpracy z innymi muzykami, dlatego jest szczególnie ceniony jako partner w muzyce kameralnej.

Owocem wielu muzycznych spotkań pianisty są nagrania dla takich wytwórni płytowych, jak: niemiecka GENUINE Classics, Bayerischer Rundfunk, ANAGRAM, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Sarton, Dux, Soliton czy BeArTon.

Artysta uczestniczył w wielu prestiżowych wydarzeniach muzycznych, występując zarówno jako solista jak i kameralista w Austrii, Niemczech, Francji, Szwajcarii, Norwegii, Szwecji, Belgii, Hiszpanii, Włoszech, Japonii, Egipcie, USA oraz licznych miastach Polski. Grywał między innymi w Malmö Live Konsethus, Gamle Logen Concert Hall w Oslo, Auditorium Augustianum w Watykanie, Festsaal w Wiedniu, Auditorium al Duomo we Florencji, a także w salach Filharmonii Narodowej, Gorzowskiej, Koszalińskiej, Pomorskiej, Krakowskiej, Bałtyckiej, Wrocławskiej i Łódzkiej oraz Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego w Warszawie, siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach i Teatrze Wielkim - Operze Narodowej. Jako solista występował między innymi z orkiestrami Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, Filharmonii Wrocławskiej, Filharmonii Pomorskiej, Filharmonii Gorzowskiej, Filharmonii Koszalińskiej oraz z Orkiestrą Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa „Sinfonietta Cracovia” i Capellą Bydgostiensis pod dyrekcją wielu znakomitości dyrygenckich, takich jak: Jacek Kaspszyk, José Maria Florêncio, Michał Nesterowicz, Kai Bumann czy Jakub Chrenowicz. Partnerował też tak wybitnym artystom, jak: Jadwiga Rappe, Konstanty Andrzej Kulka, Roman Jabłoński czy Jadwiga Kotnowska; współpracował również z Robertem Kabarą, Wiesławem Kwaśnym, Agatą Zubel, Bartoszem Koziakiem, Magdaleną Bojanowicz-Koziak, Mariuszem Godlewskim, Marcinem Zdunikiem, Mariuszem Patyrą oraz Lutosławski Quartet. Wielokrotnie zapraszany na festiwale, m.in. Chopin i Jego Europa, Festiwal Witolda Lutosławskiego Łańcuch, Festiwal Trzy-Czte-Ry, Chopin w Barwach Jesieni, Muzyka na Szczytach, Dni Muzyki Karola Szymanowskiego, Gdańska Jesień Pianistyczna, Gdański Festiwal Muzyczny.

Radosław Kurek był oficjalnym pianistą Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. W. Lutosławskiego w Warszawie (2018), gdzie otrzymał wyróżnienie dla najlepszego pianisty, a także Międzynarodowego Konkursu im. K. Szymanowskiego w Katowicach (2018) - tam również zdobył nagrodę dla najlepszego pianisty kameralisty. Ponadto jako solista lub pianista kameralista uczestniczył oraz zdobywał nagrody i wyróżnienia w konkursach w Indianapolis, Genewie, Monachium, Terni, Shumen, Narwie, Florencji, Warszawie, Łodzi, Wrocławiu i Katowicach.

Radosław Kurek ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, w klasie fortepianu prof. Katarzyny Popowej-Zydroń, której był asystentem w latach 2008–2009. Swój kunszt doskonalił pod kierunkiem wielu szeroko cenionych artystów, takich jak: Pavel Vernikov, Niklas Schmidt, Sebastian Hamann, Viera Nossina, John O’Conor, Ewa Pobłocka, Maja Nosowska czy Szábolcs Esztényi. Od jesieni 2009 roku jest wykładowcą Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy, gdzie pracuje na stanowisku profesora uczelni. Tam też w 2014 roku uzyskał stopień doktora sztuk muzycznych, a w 2019 roku - doktora habilitowanego.

Zapraszamy!