W dniach 12–15 czerwca 2025 roku w całej Europie obchodzone będą Europejskie Dni Archeologii – wydarzenie o międzynarodowym zasięgu, które popularyzuje wiedzę o przeszłości, metodach pracy archeologów oraz dziedzictwie kulturowym. Inicjatywa, realizowana pod patronatem Rady Europy, z roku na rok przyciąga tysiące uczestników w muzeach, instytutach badawczych i w plenerze.
Tegoroczna edycja ma w Polsce szczególny charakter - przypada bowiem na 1000-lecie koronacji Bolesława Chrobrego. Z tej okazji w całym kraju zaplanowano setki wydarzeń edukacyjnych, rekonstrukcyjnych i popularyzatorskich. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje program przygotowany przez Muzeum Warmii i Mazur oraz jego oddziały, które organizują osiem wydarzeń w pięciu miastach regionu: Olsztynie, Morągu, Lidzbarku Warmińskim, Mrągowie i Szczytnie.
W programie znajdą się zarówno prelekcje i warsztaty, jak i kuratorskie oprowadzania po wystawach archeologicznych. Tematyka obejmuje dzieje Warmii i Mazur od epoki kamienia, przez średniowiecze, aż po czasy nowożytne, z naciskiem na okres wczesnopiastowski i kontakty Prusów z pierwszymi władcami Polski.
Obchody rozpoczną się w czwartek, 12 czerwca, w Olsztynie. W gotyckich salach Muzeum Warmii i Mazur odbędzie się wykład Damiana Zawady pt. „Badania archeologiczne zamku lidzbarskiego historia, metody, wyniki”, w ramach cyklu „Warsztaty bałtyjskie”.
W piątek, 13 czerwca, Zamek Biskupi w Lidzbarku Warmińskim stanie się miejscem warsztatów garncarskich, w trakcie których uczestnicy będą mogli własnoręcznie wykonać repliki średniowiecznych naczyń. Wydarzeniu towarzyszyć będzie prezentacja niemal stu lat badań archeologicznych prowadzonych na zamku. Tego samego dnia, wieczorem, w Morągu odbędzie się prelekcja Kacpra Martyki pt. „Prusowie a Polska Piastów w świetle znalezisk archeologicznych”.
W sobotę, 14 czerwca, program wydarzeń obejmie trzy miejscowości. W Mrągowie dr hab. Mirosław J. Hoffmann oprowadzi zwiedzających po wystawie „Mrągowo i ziemia mrągowska od zarania dziejów po czasy współczesne”, prezentując również historię badań archeologicznych w tym regionie. W Morągu dr Jarosław Sobieraj poprowadzi kuratorskie oprowadzanie po wystawie „Krajobraz kulturowy Górnych Prus. Kurhany”. Z kolei w Muzeum Mazurskim w Szczytnie odbędzie się prelekcja oraz oprowadzanie po wystawie poświęconej pradziejom okolic Szczytna, ze szczególnym uwzględnieniem megalitów neolitycznych.
Niedziela, 15 czerwca, zamknie obchody dwoma wydarzeniami. W Olsztynie, w magazynie solnym Muzeum Warmii i Mazur, dr hab. Mirosław J. Hoffmann wygłosi prelekcję poświęconą badaniom kurhanów w Bukwałdzie. Równolegle w Szczytnie, Kacper Martyka ponownie przybliży relacje Prusów z państwem Piastów.
Europejskie Dni Archeologii to wyjątkowa okazja, by spotkać się z archeologami, zobaczyć efekty ich pracy oraz poznać fascynujące dzieje regionu. Wydarzenie łączy naukę z pasją i edukacją, pokazując, że przeszłość może być dosłownie w zasięgu ręki. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.
Szczegółowe informacje o programie dostępne są na stronie Muzeum Warmii i Mazur: www.muzeum.olsztyn.pl oraz na oficjalnych stronach Narodowego Instytutu Dziedzictwa i portalu Europejskich Dni Archeologii: www.journees-archeologie.fr.
Z D J Ę C I A