Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Utwór „Cztery pory roku” Antonio Vivaldiego kojarzy chyba każdy, choć nie każdy wie, że był katolickim duchownym i że bez złośliwości nazywano go Rudym Księdzem. Utalentowany Włoch, mistrz skrzypiec, wybitny kompozytor okresu baroku, miał bowiem rude włosy (były widoczne nawet mimo peruki). Muzyka barokowego mistrza zainspirowała grono twórców alternatywnych, których głównym instrumentarium są syntezatory i takie wydarzenie szykują oni tej jesieni w Olsztynie. Zjadą z Gdańska, Poznania i Warszawy, dołączą do olsztyńskich twórców.

Kilka słów przypomnienia o Mistrzu. Vivaldi był dość ekscentryczny. Po Wenecji krążyła anegdota o księdzu, któremu zdarza się biec od ołtarza do zakrystii, by szybko zanotować temat muzyczny, który właśnie wpadł mu do głowy. Cykl utworów „Cztery pory roku” jest uznawany za wybitny. Koncerty są jednym z najdoskonalszych przykładów muzyki programowo-ilustracyjnej. Wielkim fanem talentu Rudego Księdza był Jan Sebastian Bach.

Antonio Lucio Vivaldi urodził się 4 marca 1678 roku w Wenecji. Ojciec Antonia był człowiekiem renesansu - z wykształcenia cyrulikiem, który z pasji do muzyki rozpoczął naukę gry na skrzypcach i zamknął praktykę „lekarską”, by pracować w orkiestrze działającej przy weneckiej bazylice. Antonio całymi dniami przesiadywał w świątyni i wsłuchiwał się w próby kapeli. W międzyczasie sporo rozmawiał z duchownymi. Mając 25 lat, 23 marca 1703 roku, przyjął święcenia kapłańskie. Szybko został kapelanem w żeńskim sierocińcu Ospedale della Pietà, w którym także uczył dziewczynki muzyki. Pracował w domu dla porzuconych dzieci i nieustannie komponował. Utwory dedykowane wychowankom sierocińca tworzył przez całe życie.

Ambitny kompozytor nie ograniczał się tylko do małych form muzycznych. W 1713 Vivaldi stworzył swoją pierwszą operę „Ottone in villa”. W roku 1718 przeprowadził się do Mantui, gdzie mieszkał przez dwa lata, dyrygując muzyką świecką na dworze księcia Filipa. Po czasie swojej dworskiej pracy wrócił na parafię w Wenecji, gdzie w 1727 roku zaprezentował słynny zbiór utworów Le quattro stagioni (Cztery pory roku). Koncerty te są jednym z najwybitniejszych przykładów muzyki programowo-ilustracyjnej. Koncertował w Rzymie, Pradze (kolejne sukcesy operowe) i licznych miastach włoskich. W 1740 wyruszył do Wiednia, gdzie rok później zmarł na nierozpoznaną do końca chorobę - podobno astmę. Pochowany został na wiedeńskim cmentarzu dla biedaków.

Być może uległo by to wszystko zapomnieniu, gdyby nie fan Vivaldiego - inny wybitny twórca, Jan Sebastian Bach, który dokonał transkrypcji na klawesyn 18 koncertów skrzypcowych Vivaldiego, a to zwróciło uwagę badaczy na kompozytora oryginałów. Wtedy stało się jasne, że Vivaldi to kompozytor, którego można stawiać na równi z największymi. Odkrycie w 1926 r. „rękopisów turyńskich”, czyli partytur do 140 dzieł instrumentalnych, 29 kantat, 12 oper, trzech krótszych dramatów, jednego oratorium oraz wielu fragmentów różnych utworów, dało muzykologom impuls do poszukiwań dalszych dzieł w zbiorach w całej Europie. Nieznane dzieła Vivaldiego są odnajdywane do dziś.

Zwróćmy zatem uwagę także na Olsztyńskie koncerty Cztery Pory Roku Muzyki Niezależnej, którego inspiracją był Mistrz Vivaldi. Mimo, że odbędą się one dopiero w 9 i 10 października, to przygotowania już trwają, bowiem muzycznie będą to głównie premiery.

Koncerty zagrają:
» Jan Obrębowski z Warszawy - Wiosna
» Adam Mr Smok Bórkowski z Poznania - Lato
» Robert Kanaan z Gdańska - Jesień
» Elżbieta i Andrzej Andymian Mierzyńscy z Olsztyna, autorzy koncepcji artystycznej - Zima.

Zdjęcia do muzycznej ilustracji pór roku wykonał Henryk Cirut, pracownik naukowy Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, którego pasją stała się fotografia.

Koncerty na syntezatory, głos i inne dźwięki odbędą się w Olsztyńskim Planetarium. Na wniosek Fundacji Środowisk Twórczych w Olsztynie projekt finansowo wsparły: Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Samorząd Miasta Olsztyna. Partnerem organizacyjnym jest Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne.

Już dziś zapraszam na to wydarzenie, bo ta muzyka nie zawiedzie.