Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Olsztyn24
18:31 24 kwietnia 2024 Imieniny: Aleksego, Grzegorza
YouTube
Facebook

szukaj

R E K L A M A
Banner A
Newsroom24 ≫ Sprawy społeczne
Jerzy Szczudlik | 2014-10-26 11:55 | Rozmiar tekstu: A A A
KULturĄ W PŁOT

Elementarz

Olsztyn24

Fundamentami elementarzy są:
nauka o zabobonach,
nauka o hierarchii
i nauka o konwenansie.
(Adolf Nowaczyński)

Mamy nowy elementarz. Jest darmowy, co pewnie dodaje mu wartości. Wywołał też spór i to również jest wartością. Głos zabrali nawet biskupi, zmartwieni zakłócaniem tradycyjnych ról kobiety i mężczyzny. Wyobrażam sobie, jakie męki musi przeżywać ksiądz, który wygłasza kazanie do zniewieściałych mężczyzn i zmężniałych kobiet. Ojciec, spowiadający się dotychczas z pijaństwa i bijatyki, wyznaje, że przypalił niedzielny obiad, a dziadek, że zamiast ubić jelenia zmarnował kwiatki, zbyt często je podlewając. Kiedyś, gdy każdy chłop był prawdziwym mężczyzną, jedynym usprawiedliwieniem wejścia w jego rolę były częste wojny.

Dziewiętnastowieczny poeta, autor m.in. elementarza dla dzieci (sprzed 150 lat), Władysław Ludwik Anczyc, tak pisał:

Dalej chłopcy, dalej żwawo!
Otwiera się dla nas żniwo,
Rzućwa pługi, rzućwa radło,
Trza wojować, kiej tak padło.
Niechaj baba gospodarzy,
Niech pilnują roli starzy,
My parobcy, zagrodniki,
Rzućwa pługi, weźwa piki.
Trudno dzisiejszy spór o treść elementarza oderwać od wcześniejszej dyskusji o tzw. gender, czyli stworzonych przez społeczeństwo ról, zachowań, aktywności i atrybutów, jakie dane społeczeństwo uznaje za odpowiednie dla mężczyzn i kobiet. Co mają robić mężczyźni w świecie, który z trudem, bo z trudem, ale eliminuje wojny jako sposób rozwiązywania konfliktów? Chodzić na „ustawki” z kibolami, wstępować do legii cudzoziemskiej i jeździć w poszukiwaniu ginących wojen, czy uczestniczyć czynnie w życiu rodzinnym? A co ma zrobić kobieta, którą mąż opuścił lub znudziło go występowanie w tradycyjnej roli? Ma wyszywać orła na makatce, prać na tarze rodzinne brudy w chrześcijańskiej pokorze czy wziąć się za bary z życiem swoim i swoich bliskich? Zacytujmy Bolesława Leśmiana, genialnego poetę okresu międzywojnia:

DZIEWCZYNA
Tak! O, Boże! Okropną pomyłkę
Los mi zdarzył!... Z chłopcami bawiłam się w piłkę.

Żyjemy w czasach rewolucji technologicznej na niespotykaną wcześniej skalę. To wymusza także zmiany zachowań ludzi. Może nas ten szybki postęp przerażać, możemy uznać go za zbawienny, ale kijem Wisły nie zawrócimy. Próbujmy eliminować błędy, które są nieodłącznym elementem każdej rewolucji, ale nie popadajmy w histerię. Ojciec czytający dzieciom bajki czy dziadek podlewający kwiatki to czyste ewangeliczne dobro. Górnik dołowy, facet o wyjątkowo męskim zawodzie, w wolnych chwilach często, jak jakaś baba, buja gołębie. Proponuję po trzy „zdrowaśki” za każdego gołębia i uzupełnienie elementarza wierszem Marii Konopnickiej:

Stary kowal młotem wali:
Buch! buch! buch!
Mało brody nie osmali.
Zuch! zuch! zuch!

Miał szczęście nasz wieszcz, Adam Mickiewicz, że za jego czasów panie (jeśli ograniczyć się do warstw wyższych) nie wychodziły poza hafty na sztandarach, opatrywanie ran czy obronę przed upokarzającym staropanieństwem. Bo inaczej Hrabia nakryłby może w ogrodzie Tadeusza, a nie Zosię. I jeszcze poproszony przez Zosię: „Czy też Pan nie może rozbiegłe moje ptastwo wpędzić nazad w zboże?”, nie krzyknąłby z zadziwieniem: „Ja ptastwo pędzać?”. Swoją drogą, czy wierszokleta to, zdaniem biskupów, męski zawód? Myślę, że przynajmniej dwóch z nich, biskup warmiński Ignacy Krasicki i biskup smoleński Adam Naruszewicz, odpowiedzieliby pozytywnie. A sam Mickiewicz. No cóż, od wieszcza wymagamy, by był strażnikiem tradycji:

W gaiku zielonym
Dziewczę rwie jagody;
Na koniku wronym
Jedzie panicz młody.

Biskupi zarzucili elementarzowi propagowanie konsumpcjonizmu, hedonizmu i niedobór wartości chrześcijańskich. Każdy, kto miał w ręku egzemplarz elementarza, przyzna, że to oskarżenia na wyrost. Można by powiedzieć, że przyganiał kocioł garnkowi, wszak nowy papież wydał walkę konsumpcjonizmowi i hedonizmowi nie gdzie indziej, a właśnie w Kościele. Trzeba pamiętać, że książka przeznaczona do powszechnego użytku z góry skazana jest na różnorodne krytyczne opinie. Mamy różne poglądy, w tym światopoglądy, i nie sposób nas pogodzić jednym skromnym elementarzem. Tak jak nie zrobiły tego wcześniej Stary i Nowy Testament. Dzieciom jesteśmy winni całą naszą wiedzę. A jeśli wyedukowana dziewczynka lub chłopiec po przyjściu ze szkoły przypomni tacie o wypożyczeniu z biblioteki nowej książki, a dziadkowi o podlaniu kaktusa (każde dziecko wie, że kaktus też potrzebuje od czasu do czasu trochę wody), to znaczy, że proces edukacyjny się powiódł bez uszczerbku dla wartości chrześcijańskich.

Dla zatroskanych biskupów mam zagadkę, sformułowaną przez Antoniego Edwarda Odyńca, kolejnego romantycznego poety (dla ułatwienia, o klerykalno-konserwatywnych poglądach):

Kto ci powie, kto odgadnie,
W głębi ocznych zwierciadełek,
Co u dziewcząt siedzi na dnie:
Czy aniołek, czy diabełek?

Kościół od zawsze przejawiał ciągoty do uczestnictwa w wychowywaniu i nauczaniu dzieci. Niektórzy uważają nawet, że to jedna z ważniejszych jego ról. Ale belfer, który nie nadąża za rozwojem dziecka, jest nie najlepszym nauczycielem. Kościół, rozumiany jako instytucja, ulega zmianom, choć nieśpiesznym. Mówi się, że młyny kościelne mielą powoli. Czasem mam wrażenie, że w naszym kraju zdecydowanie wolniej niż w samym Rzymie. Niejeden polski biskup do darmowego elementarza dodałby też w prezencie rózgę dla tych dzieci, którym spodoba się ojciec pantoflarz czy dziadek „ciepłe kluchy”. Jak pisał Ludwik Kondratowicz, znany też jako Syrokomla, poeta okresu romantyzmu:

Naszych dziadów chłostali jezuici starzy,
Naszych ojców chłostali ojcowie pijarzy,
A nam się bazyliańska rózga przypomina
Albo dominikańska twarda dyscyplina.
Ha! niech im za te chłosty Niebiosa zapłacą!

Na koniec apel do dzieci, aby jednak mimo wszystkich zastrzeżeń uczyły się pilnie z nowego elementarza, bo to na pewno wyjdzie im na zdrowie. I niech wykują na pamięć, poza pacierzem, również wiersz Ignacego Balińskiego (1862-1951):
Chcesz być czymś w życiu, to się ucz,

Abyś nie zginął w tłumie;
Nauka - to potęgi klucz,
W tym moc, co więcej umie.

Jerzy Szczudlik

******

Autor jest felietonistą „Gazety Gietrzwałdzkiej”

Facebook Olsztyn24
Co?Gdzie?Kiedy? Repertuary Miasto Powiat
Społeczeństwo Polityka Finanse Inwestycje
Transport Kultura Teatr Literatura
Wystawy Muzyka Film Imprezy
Nauka Oświata Zdrowie Sport
Bezpieczeństwo Trzeci sektor Bez barier Wypoczynek
Religia Wybory CEiIK MBpG
BWA OPiOA FWM MWiM
Teatr Jaracza MBP WBP Oferta pracy
Wideo Galeria Targi pracy Praca Olsztyn
Pogodynka
Telemagazyn
R E K L A M A
Podobne artykuły
Najnowsze artykuły
Polecane wideo
image
Wernisaż wystawy „Stefan Nosferatu” autorstwa Roberta Listwana w Teatrze Jaracza
23-04-2024
film
image
Pierwsza konferencja prasowa prezydenta elekta Roberta Szewczyka
22-04-2024
film
image
Wieczór wyborczy Roberta Szewczyka - kandydata KO na prezydenta Olsztyna
22-04-2024
film
image
21. Bieg Jakubowy w Olsztynie
21-04-2024
film
image
Wernisaż wystawy VI Ogólnopolskiego Konkursu na Rysunek Prasowy im. Aleksandra Wołosa
21-04-2024
film
Najczęściej czytane
Najnowsze galerie
image
21. Bieg Jakubowy w Olsztynie
21-04-2024
galeria
image
Podsumowanie projektu „Konserwacja i restauracja XIV-wiecznego zamku w Lidzbarku Warmińskim – perły architektury gotyckiej w Polsce - III etap”
20-04-2024
galeria
image
Wojewódzkie obchody Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej 2024
13-04-2024
galeria
image
Gala wręczenia stypendiów naukowych i artystycznych marszałka województwa
05-04-2024
galeria
image
Otwarcie Laboratorium BSL-3
26-03-2024
galeria
Pliki MP3 »
R E K L A M A
Banner F
TEMATY:

Sprawy społeczne
Polityka
Finanse
Inwestycje
Transport
Kultura
Teatr
Literatura
Wystawy
Muzyka
Film
Imprezy
Nauka
Oświata
Zdrowie
Sport
TEMATY:

Bezpieczeństwo
Auto-Moto
Trzeci sektor
Hobby
Bez barier
Wypoczynek
Religia
Wybory
Wideo
Galeria
Co? Gdzie? Kiedy?
Repertuary
Miasto
Powiat
Region
Kraj
INFORMACJE:

O Gazecie

Nasze loga

Regulamin Olsztyn24

Polityka plików cookies

RODO

Copyrights

Reklama

Kontakt
Copyright by Agencja Reklamowo Informacyjna Olsztyn 24. Wszelkie prawa zastrzeżone.