Olsztyn24 - Gazeta On-Line
Portal Informacyjny Olsztyna i Powiatu Olsztyńskiego

Nie pięć, jak pierwotnie planowano, lecz cztery ulice w Olsztynie zmienią w najbliższych tygodniach swoje nazwy. Taką decyzję podjęli dzisiaj (30.08), podczas XXXIX sesji Rady Miasta, olsztyńscy rajcowie, wykonując postanowienia Ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Samorządowcy mieli czas na zrealizowanie postanowień ustawy do 2 września br.

Uwzględniając opinie Instytutu Pamięci Narodowej, olsztyńscy radni postanowili zmienić status pięciu ulic. I tyle projektów uchwał znalazło się w projekcie porządku obrad dzisiejszej sesji. Chodziło o ulice Hanki Sawickiej w Osiedlu Podleśna, Juliusza Malewskiego w Osiedlu Jaroty, Gen. Zygmunta Berlinga w Osiedlu Generałów, Władysława Hibnera w Osiedlu Mazurskim oraz ulicę 22 Stycznia w Osiedlu Śródmieście. Wymienione ulice miały dzisiaj odpowiednio otrzymać nazwy: Wrocławska, Józefa Malewskiego, Rotmistrza Witolda Pileckiego, Łomżyńska i... 22 Stycznia. W przypadku ulicy 22 Stycznia w istocie nazwa miała pozostać ta sama, jednakże miało zmienić się uzasadnienie nadania takiej nazwy. Po zmianie nazwa ulicy nie miała upamiętniać daty wkroczenia Armii Czerwonej do Olsztyna, lecz datę wybuchu Powstania Styczniowego.

Już podczas ustalania ostatecznego porządku dzisiejszej sesji jeden z projektów uchwał ws. zmiany nazw ulicy został wycofany przez prezydenta Piotra Grzymowicza. Podstawą do wycofania projektu uchwały z porządku obrad było dostarczenie do Urzędu Miasta Olsztyna przez wnuka Juliusza Malewskiego dokumentów przedstawiających obecnego patrona ulicy w Osiedlu Jaroty w innych świetle niż widział go Instytut Pamięci Narodowej. Zdaniem prezydenta, pozbawienie Juliusza Malewskiego zaszczytu patronowania olsztyńskiej ulicy wymaga ponownego przeanalizowania materiałów.

Przy zmianie nazwy ulicy Hanki Sawickiej na Wrocławską dyskusji i problemów nie było, chociaż przeciwko zmianie oddano 3 głosy, 1 osoba wstrzymała się od głosu, a 1 nie oddała głosu. O zmianie nazwy ulicy Hanki Sawickiej na Wrocławską zdecydowało jednak 16 głosów za. Nieco nerwowo zrobiło się podczas debaty nad zmianą nazwy ulicy Gen. Berlinga. Radna niezależna Danuta Ciborowska zadała wówczas pytanie o kompetencje pracowników IPN w zakresie historii wojskowości, a potem skierowała do radnych z klubu Prawo i Sprawiedliwość apel, by dekomunizację rozpoczęli od własnej grupy społecznej. W tym wątku dyskusji, jako specjalista z zakresu historii wojskowości (napisał pracę magisterską z tego zakresu), ujawnił się wiceprzewodniczący Rady Miasta z ramienia PiS - Grzegorz Smoliński. Podsumowując krótką wypowiedź o gen. Berlingu nazwał go „zdrajcą Rzeczypospolitej”. Z tą oceną nikt nie polemizował.

W tej części debaty nad zmianami nazw ulic radna Ciborowska, jak i inny z radnych niezależnych, Krzysztof Kacprzycki, pytali o koszty zmian nazw ulic, a w szczególności o to, kto je pokryje. Jak uzasadniał Kacprzycki, ustawodawca nie przewidział wszystkich kosztów związanych ze zmianą nazw ulic i te koszty będą musieli pokrywać mieszkańcy z własnej kieszeni. Radnemu Kacprzyckiemu odpowiedziała radna PiS Elżbieta Wirska, że takie koszty powinni ponieść mieszkańcy „z miłości do Ojczyzny”.

Ostatecznie za zmianą nazwy ulicy Gen. Berlinga na Rotmistrza Pileckiego głosowało 14 radnych, 3 było przeciw i 3 wstrzymało się od głosu. Jedna osoba nie wzięła udziału w głosowaniu.

W sprawie zmiany nazwy ulicy 22 Stycznia na 22 stycznia rozkład głosów był następujący: 13 głosów za, 0 głosów przeciw i 8 głosów wstrzymujących się. W grupie osób wstrzymujących się byli radni PiS. Przewodniczący klubu radnych PiS Dariusz Rudnik wyjaśnił, że zdaniem tej grupy radnych, tak przeprowadzona zmiana nazwy ulicy stanowi obejście przepisów ustawy o zakazie propagowania komunizmu. Dlatego radni PiS nie poparli takiego rozwiązania.

Problem pojawił się też podczas procedowania uchwały w sprawie zmiany nazwy ulicy Hibnera. Okazało się bowiem, że proponowana przez władze miasta nowa nazwa dla tej ulicy - Łomżyńska, nie jest akceptowana przez Radę Osiedla Mazurskiego. Zdaniem osiedlowych radnych, ulica powinna otrzymać nazwę „Pasymska”. Stanowisko radnych osiedlowych poparli też biorący udział w dyskusji radni miejscy. W tej sytuacji wiceprezydent Jarosław Słoma wprowadził do projektu uchwały w sprawie zmiany nazwy ulicy Hibnera nową nazwę ulicy: Pasymska. Jak wyjaśnił, nazwa „Łomżyńska” została zaproponowana przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Łomżyńskiej i przyjęta przez władze miasta w takim momencie, gdy nie było jeszcze znane stanowisko Rady Osiedla Mazurskiego. Uchwała Rady Miasta Olsztyna zmieniająca nazwę ulicy Władysława Hibnera na ulicę Pasymską została przyjęta 14 głosami radnych za, przy 4 głosach wstrzymujących się. Konsekwentnie 1 osoba nie wzięła udziału w głosowaniu.

Podjęcie dzisiaj uchwał Rady Miasta Olsztyna w sprawie zmian nazw ulic nie oznacza, że sprawa realizacji Ustawy o zakazie propagowania komunizmu w Olsztynie została zakończona. Należy spodziewać się, że podobnie jak radni PiS, wojewoda Artur Chojecki będzie miał zastrzeżenia do uchwały dotyczącej ulicy 22 Stycznia. Można też spodziewać się, że w przypadkach ulic wskazanych przez IPN, a których nazwy nie zostaną zmienione do 2 września, wojewoda wprowadzi nazwy przez siebie ustalone. W Olsztynie może to dotyczyć takich ulic jak: Dąbrowszczaków, Mariana Gotowca, Juliusza Malewskiego, Wincentego Pstrowskiego, 1 Dywizji Wojska Polskiego.

Ustawa o zakazie propagowania komunizmu to nie jedyny powód potencjalnych zmian nazw ulic w Olsztynie. Już dzisiaj radni PiS chcieli wprowadzić do porządku obrad XXXIX sesji projekt uchwały w sprawie uchylenia uchwały o nadaniu imienia Jana Baczewskiego niepozornej i mało znanej uliczce wzdłuż ogrodzenia polikliniki. Gdyby taka uchwała dzisiaj została przyjęta, radni PiS zapowiedzieli złożenie wniosku o nadanie imienia Jana Baczewskiego bardziej znaczącej ulicy na mapie Olsztyna. Za procedowaniem takiej uchwały głosowali jednak tylko radni PiS, co nie wystarczyło do wprowadzenia jej do porządku sesji.

Ponadto radni PiS zapowiedzieli dzisiaj, że przed następną sesją złożą wniosek o nadanie placowi na skrzyżowaniu ulic Limanowskiego, Jagiellońskiej i Sybiraków nazwy „Plac Powstania Warszawskiego”. Przy tym placu znajduje się obelisk poświęcony powstańcom warszawskim, przy którym co roku odbywają się miejskie uroczystości związane z rocznicami wybuchu Powstania Warszawskiego.